Treści nauczania – kursy maturalne – biologia: Metodyka badań biologicznych. Chemiczne podstawy życia. Komórka – podstawowa jednostka życia. Tkanki roślinne i zwierzęce. Podstawy klasyfikacji organizmów. Przegląd organizmów: wirusy, bakterie, protisty. Przegląd organizmów: grzyby, porosty i rośliny zarodnikowe. Zadanie 17. (1pkt) Przekątna podstawy graniastosłupa prawidłowego czworokątnego jest dwa razy dłuższa od wysokości graniastosłupa. Graniastosłup przecięto płaszczyzną przechodzącą przez przekątną podstawy i jeden wierzchołek drugiej podstawy (patrz rysunek). Download Essays (high school) - Chemiczne podstawy życia Karta ćwiczeń ułatwiająca naukę działu pierwszego. _ Zadania maturalne Zadanie 4. (0-3 Elektroliza Napisz równanie reakcji. Chlor wypiera mniej reaktywne od niego fluorowce z roztworów ich soli. Reaguje bezpośrednio z wieloma pierwiastkami, np. glin gwałtownie reaguje z chlorem, a reakcja ta przebiega zgodnie z równaniem. 2Al + 3Cl 2 →2AlCl 3. Chlor wchodzi w reakcję z wodorotlenkiem sodu. Szybkość reakcji Oblicz. Pewna reakcja chemiczna: 2A (g) + B (g) ⇄ 2C (g) przebiega w temperaturze 298 K według równania kinetycznego: 𝑣 = 𝑘 ∙ c 2 A ∙ c B. Stała szybkości 𝑘 opisanej przemiany w temperaturze 298 K jest równa. 6,7 ∙ 10 3 dm 6 ∙ mol –2 ∙ s –1. Chemiczne podstawy życia , Część 1 , Biologia na czasie ZR , Biologia , Szkoły ponadgimnazjalne , Zasoby , strona 1 , dlanauczyciela.pl Zaloguj się Załóż konto Menu Read the preface to Biologia. Część 1. Zbiór autorskich zadań maturalnych ze wskazówkami i odpowiedziami. Chemiczne podstawy życia. Komórka. to see if it's a good fit for your reading hobby Ksiazki dla dzieci before deciding Biologia. Część 1. Zbiór autorskich zadań maturalnych ze wskazówkami i odpowiedziami. Chemiczne podstawy życia. Komórka. of Author on the reader Download Zestaw 47 filmów, na których rozwiązuję zadania maturalne z biologii.. Podstawy programowej sprawdzane poszczególnymi zadaniami.. Niezapisany.. Oblicz, ile gramów jodu należy użyć, aby otrzymać 100,0 cm3 jodyny, której gęstość jest równa 0,8 g · cm-3.Wynik zaokrąglij do pierwszego miejsca po przecinku.. Wiązania chemiczne - podsumowanie(15) Wartościowości pierwiastków(12) Interpretacja zapisów atomów i cząsteczek(17) Wzory chemiczne(9) Powietrze *zgodne z rozkładem Nowej Ery. Powietrze(18) Tlen i jego związki(16) Tlenek węgla(IV)(17) Wodór(8) Zanieczyszczenia powietrza(6) Powietrze - podsumowanie(30) Reakcje chemiczne(17) Podstawy chemii organicznej Podaj/wymień. Pewien związek organiczny zawiera 54,55% masowych węgla, 36,36% masowych tlenu i 9,09% masowych wodoru. Jego masa molowa jest równa M = 88 g · mol −1. W cząsteczce opisanego związku znajduje się jedna grupa funkcyjna. W roztworze wodnym związek ten dysocjuje z odszczepieniem jonu wodorowego. YSxI. Strona główna Znalezionych zadań - 1739Strony1 2 3 … › » 1 Informator CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 1. (4 pkt) Skład organizmów Budowa i funkcje komórki Układ immunologiczny Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij U ssaków przeciwciała produkowane przez matkę mogą zostać przekazane potomstwu nie tylko w czasie życia płodowego, lecz także po urodzeniu. Zawarte w mleku matki przeciwciała klasy IgG mogą przedostać się przez nabłonek jelita do krwiobiegu niemowlęcia, ale przeciwciała klasy IgA są wchłaniane do enterocytów tylko w niewielkim stopniu, gdzie są następnie trawione. Selektywny transport przeciwciał umożliwia białko FcRn, składające się z dwóch niekowalencyjnie związanych łańcuchów: ciężkiego H oraz lekkiego L. Przechodzi ono modyfikacje potranslacyjne – do co najmniej jednego aminokwasu są dołączane reszty cukrowe. Białko FcRn pełni funkcję receptora na powierzchni błony enterocytu, a jego powinowactwo do przeciwciał jest zależne od pH środowiska. U młodych ssaków treść dwunastnicy i jelita czczego ma kwaśny odczyn, a więc niższy niż fizjologiczne pH krwi. Transport przeciwciał zilustrowano na poniższym schemacie. Na podstawie: M. Pyzik i inni, The Architect Behind the Immune and Nonimmune Functions of IgG and Albumin, „Journal of Immunlogy” 194, 2015, s. 4595–4603. (0–1) Wybierz i zaznacz makroelement, który może wejść w skład białka wyłącznie w wyniku modyfikacji potranslacyjnej. węgiel wodór azot tlen fosfor siarka (0–1) Na podstawie przedstawionych we wstępie do zadania informacji określ najwyższą rzędowość struktury białka FcRn. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do cechy budowy tego białka. (0–1) Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby powstał poprawny opis transportu przeciwciał przez komórkę nabłonka jelita z mleka matki do krwiobiegu niemowlęcia. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie. Przeciwciała dostają się z treści jelita niemowlęcia do wnętrza enterocytu na zasadzie (dyfuzji wspomaganej / endocytozy), a następnie wydostają się z niego do jego krwiobiegu w procesie (dyfuzji prostej / egzocytozy). (0–1) Wyjaśnij, dlaczego przez barierę jelitową do krwiobiegu niemowlęcia przedostają się wyłącznie przeciwciała klasy IgG, mimo że w mleku matki są zawarte także przeciwciała klasy IgA. W odpowiedzi uwzględnij rolę białka FcRn. 2 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 1. (4 pkt) Oddychanie komórkowe Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Na poniższym schemacie przedstawiono wybrane procesy (1–5) zachodzące w komórce zwierzęcej. Uwaga: Nie uwzględniono części substratów i produktów poszczególnych przemian oraz stechiometrii przedstawionych reakcji. (0–2) Uzupełnij tabelę – podaj nazwę oraz określ lokalizację w komórce każdego z etapów oddychania tlenowego oznaczonych na schemacie numerami 1 oraz 5. Oznaczenie etapu oddychania tlenowego ze schematu Nazwa etapu Lokalizacja etapu w komórce 1 5 (0–2) Określ pozostałe produkty przemian metabolicznych oznaczonych na schemacie numerami 2–4. W odpowiednie pola tabeli wpisz literę T (tak), jeśli bezpośrednim produktem danej przemiany jest ATP lub CO2, albo N (nie) – jeśli nim nie jest. Oznaczenie przemiany ze schematu Produkty ATP CO2 2 3 4 3 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 2. (2 pkt) Skład organizmów Podaj/wymień Poniżej przedstawiono wzór pewnego oligopeptydu. W polach oznaczonych numerami 1–4 przedstawiono cztery różne ugrupowania atomów występujące w białkach. (0–1) Które z powyższych ugrupowań atomów stanowi wiązanie powstające pomiędzy aminokwasami podczas syntezy peptydów w komórce? Zaznacz właściwą odpowiedź spośród podanych oraz podaj nazwę tego wiązania. 1 2 3 4 Nazwa wiązania: (0–1) Zapisz sekwencję aminokwasową przedstawionego na schemacie oligopeptydu od końca aminowego do karboksylowego, posługując się pełnymi nazwami aminokwasów lub ich oznaczeniami literowymi. 5 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 4. (2 pkt) Fotosynteza Oddychanie komórkowe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Atrazyna jest związkiem chemicznym swoiście reagującym z fotosystemem II. Ta substancja prowadzi do zahamowania działania fotosystemu II, co skutkuje zatrzymaniem syntezy ATP w chloroplastach. Na poniższym schemacie przedstawiono reakcje zachodzące w fazie fotosyntezy zależnej od światła. Symbolami PS I oraz PS II oznaczono – odpowiednio – fotosystemy I i II. Na podstawie: (0–1) Na podstawie schematu wyjaśnij, dlaczego do syntezy ATP w chloroplastach niezbędny jest przepływ elektronów przez łańcuch transportu elektronów w błonie tylakoidu. (0–1) Określ, czy atrazyna zaburza syntezę ATP również w mitochondriach. Odpowiedź uzasadnij. 6 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 5. (3 pkt) Budowa i funkcje komórki Dziedziczenie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Mitogeny to cząsteczki sygnałowe, które wiążą się z receptorami na powierzchni komórki. Związanie mitogenu z odpowiednim receptorem błonowym uruchamia szlaki sygnalizacyjne w komórce, umożliwiające przejście komórki z fazy G1 cyklu komórkowego do fazy S. Jednym z czynników hamujących to przejście jest aktywna forma białka Rb, które blokuje transkrypcję genów kodujących białka niezbędne do podziału komórki. Mutacja w genie RB1 zlokalizowanym na chromosomie 13, kodującym białko Rb, jest najczęstszą przyczyną retinoblastomy (siatkówczaka) – złośliwego nowotworu siatkówki występującego u dzieci z częstością 1/20 000 żywych urodzeń. Do rozwoju choroby dochodzi, gdy w komórce siatkówki zostanie całkowicie zahamowana produkcja białka Rb na skutek uszkodzenia lub usunięcia obu kopii genu RB1. Choroba może mieć podłoże dziedziczne. W przypadku odziedziczenia jednego uszkodzonego allelu genu RB1 od rodzica drugi zwykle ulega mutacji spontanicznej w komórkach siatkówki podczas rozwoju osobniczego. Dzieci, które odziedziczyły uszkodzony allel genu RB1, mają wrodzoną skłonność do rozwoju siatkówczaka – ryzyko zachorowania wynosi aż 90%. Na podstawie: B. Alberts i in., Podstawy biologii komórki, Warszawa 2017. (0–1) W której fazie cyklu komórkowego zachodzi replikacja DNA? Zaznacz właściwą odpowiedź spośród podanych. faza G1 faza S faza G2 faza M (0–1) Określ wpływ aktywnego białka Rb na częstość podziałów komórkowych. (0–1) Spośród pary rodziców, którzy zgłosili się do poradni genetycznej, przyszły ojciec nie ma mutacji w genie RB1, ale przyszła matka odziedziczyła uszkodzony allel RB1 po swoim ojcu. Ile wynosi prawdopodobieństwo, że u dziecka tej pary rodziców rozwinie się siatkówczak? Zaznacz właściwą odpowiedź spośród podanych. 0% 25% 45% 75% 90% 7 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 6. (6 pkt) Wirusy, wiroidy, priony Prokarionty Choroby człowieka Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień Jeden z antybiotyków – streptomycyna – łączy się bezpośrednio z małą podjednostką rybosomu. Zaburza to syntezę białek bakteryjnych. Jednak nie wszystkie bakterie są wrażliwe na streptomycynę. U bakterii Mycobacterium tuberculosis oporność na streptomycynę warunkuje mutacja w genie kodującym podjednostkę 16S rRNA. W celu ustalenia właściwej dawki antybiotyku stosowanego w leczeniu chorób bakteryjnych określa się wartości: MIC (ang. minimum inhibitory concentration) – minimalne stężenie antybiotyku, które całkowicie hamuje wzrost szczepu bakterii w pożywce płynnej MBC (ang. minimum bactericidal concentration) – najmniejsze stężenie w pełni bakteriobójcze dla danego szczepu. W celu ustalenia wartości MIC i MBC przygotowano osiem probówek z pożywką zawierającą taką samą, niewielką liczbę komórek pewnego szczepu bakterii. Po dodaniu do siedmiu probówek różnych ilości streptomycyny wszystkie osiem umieszczono w inkubatorze. Materiał z probówek, w których nie wykryto wzrostu bakterii, przeniesiono na pożywkę stałą bez streptomycyny. Poniższy schemat ilustruje wyniki tego doświadczenia. Na podstawie: J. Baj, Mikrobiologia, Warszawa 2018; W. Irving i in., Krótkie wykłady. Mikrobiologia medyczna, Warszawa 2008; B. Springer i in., Mechanisms of Streptomycin Resistance: Selection of Mutations in the 16S rRNA Gene Conferring Resistance, „Antimicrob Agents Chemother” 45, 2001. (0–1) Na podstawie przedstawionych wyników doświadczenia odczytaj wartości MIC oraz MBC i wpisz je w wyznaczone poniżej miejsca. wartość MIC: mg/l wartość MBC: mg/l (0–1) Spośród podanych nazw chorób wybierz i zaznacz nazwy chorób bakteryjnych. AIDS borelioza WZW typu C gruźlica tężec (0–1) Wyjaśnij, dlaczego mutacja w jednym z genów kodujących rRNA bakterii M. tuberculosis może powodować nabycie przez szczep tych bakterii oporności na streptomycynę. (0–1) Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A, B albo C oraz jej uzasadnienie 1., 2. albo 3. Rozprzestrzenianie się antybiotykooporności bezpośrednio między komórkami bakterii jest możliwe na drodze A. transformacji, ponieważ 1. geny antybiotykooporności w wyniku cyklu lizogenicznego bakteriofagów mogą być wbudowane do genomu bakterii. B. transdukcji, 2. geny antybiotykooporności mogą znajdować się w plazmidach, które są przekazywane innym komórkom bakteryjnym. C. koniugacji, 3. wśród pobranych egzogennych fragmentów DNA może znaleźć się taki, który zawiera geny antybiotykooporności. (0–2) Wykaż, że wirusy nie są wrażliwe na streptomycynę. W odpowiedzi uwzględnij różnicę w budowie wirusów i bakterii oraz mechanizm działania streptomycyny. 8 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 7. (5 pkt) Nasienne Stawonogi Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Pełnik europejski (Trollius europaeus) to roślina zielna występująca głównie na mokrych łąkach, przy brzegach strumieni oraz w wilgotnych lasach liściastych. Mimo że roślina produkuje dużo nasion, rzadko spotyka się siewki w sąsiedztwie kęp pełnika, gdyż ich rozwojowi nie sprzyja konkurencja ze strony innych gatunków łąkowych. Odsłanianie gleby wokół kęp pełnika sprawia, że łatwiej zachodzi kiełkowanie jego nasion. Stanowiska pełnika chroni się także poprzez regularne koszenie łąk, co zmniejsza udział gatunków ekspansywnych, takich jak np. pokrzywa zwyczajna lub ostrożeń polny. W Polsce pełnik jest objęty ochroną gatunkową. Kwiaty pełnika są okazałe, żółte i zapylane głównie przez kilka gatunków muchówek z rodzaju Chiastocheta. Muchówki wchodzą do kwiatu, gdzie zjadają pyłek i nektar. W kwiecie dochodzi też do kopulacji tych owadów i składania jaj. Wylęgające się larwy wgryzają się do słupków i wyjadają tam część zawiązków nasion. Przed przepoczwarzeniem larwy wydostają się z kwiatów i spadają na powierzchnię gleby. Na poniższych ilustracjach przedstawiono pokrój ogólny pełnika oraz – w powiększeniu – typowy liść łodygowy. Na podstawie: A. Kołos i A. Kołos, Trollius europaeus (Ranunculaceae) in north-eastern Poland, „Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica” 23(2), 2016; (0–1) Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A albo B oraz jej uzasadnienie 1., 2. albo 3. Pełnik europejski należy do klasy roślin A. jednoliściennych, o czym świadczą 1. okazałe kwiaty przystosowane do zapylania przez owady. 2. liście o nerwacji siateczkowatej osadzone na ogonkach liściowych. B. dwuliściennych, 3. zielna forma życiowa i przywiązanie do wilgotnych siedlisk. (0–1) Wykaż, że przedstawiona w tekście zależność między pełnikiem a muchówkami jest mutualizmem. Określ, na czym polega mutualizm, oraz podaj przykłady korzyści lub strat odnoszonych przez wymienione organizmy. (0–1) Określ typ przeobrażenia występujący u muchówki z rodzaju Chiastocheta. Odpowiedź uzasadnij. Typ przeobrażenia: Uzasadnienie: (0–2) Oceń, czy działania opisane w tabeli stanowią ochronę czynną pełnika europejskiego. Zaznacz T (tak), jeśli działanie jest przykładem ochrony czynnej, albo N (nie) – jeśli nim nie jest. 1. Odsłanianie gleby wokół kęp pełnika europejskiego. T N 2. Wpisanie pełnika europejskiego na listę gatunków chronionych. T N 3. Regularne koszenie łąk ze stanowiskami pełnika europejskiego. T N 9 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 8. (2 pkt) Fizjologia roślin Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Rozkład materiałów zapasowych zgromadzonych w bielmie nasion jęczmienia zachodzi stopniowo. Bielmo jest zróżnicowane na zewnętrzną warstwę aleuronową, w której znajdują się głównie białka, oraz bielmo skrobiowe, w którym są zgromadzone głównie polisacharydy. We wczesnej fazie kiełkowania nasion są produkowane hormony aktywujące geny kodujące hydrolazy (peptydazę i α-amylazę) wytwarzane przez warstwę aleuronową. Przeprowadzono doświadczenie, w którym badano wpływ zarodka na wytwarzanie enzymów rozkładających polisacharydy w ziarniaku jęczmienia. Namoczone wcześniej ziarniaki przecięto na dwie części tak, aby tylko w jednej części znajdował się zarodek. Następnie na oddzielnych szalkach zawierających zestalony agarem kleik skrobiowy przygotowano dwie próby: próba I – zawierała połówki ziarniaków z zarodkiem próba II – zawierała połówki ziarniaków bez zarodka. W obu próbach połówki ziarniaków umieszczono powierzchnią przecięcia do podłoża. Po czterech dniach naniesiono na podłoże kilka kropli roztworu płynu Lugola. Zaobserwowano, że jedynie wokół połówek ziarniaków zawierających zarodki podłoże nie zabarwiło się na granatowo. Wyniki doświadczenia przedstawiono schematycznie na poniższym rysunku. Na podstawie: A. Szweykowska, J. Szweykowski, Botanika, Warszawa 1996. (0–1) Sformułuj wniosek na podstawie przedstawionych wyników doświadczenia. (0–1) Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A albo B oraz jej uzasadnienie 1., 2. albo 3. Do wyciągnięcia wniosków z przedstawionych badań A. wystarczy analiza wyników z próby I, ponieważ 1. próba I to próba badawcza i działał w niej badany czynnik. 2. próba II to próba kontrolna i sprawdza tylko, czy odczynniki działały prawidłowo. B. konieczne są analiza i porównanie wyników z prób I i II, 3. różnica wyników między próbami I a II świadczy o działaniu badanego czynnika. 10 Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 9. (1 pkt) Fizjologia roślin Podaj i uzasadnij/wyjaśnij W warunkach wysokiej wilgotności powietrza transpiracja roślin jest ograniczona, ale mimo to rośliny nadal pobierają wodę z podłoża. W takich warunkach na brzegach blaszki liściowej można zaobserwować krople wody wydzielanej przez rośliny – to zjawisko nazywamy gutacją. Działaniem na roślinę 4-procentowym wodnym roztworem siarczanu miedzi można ograniczyć gutację. Jony miedzi są inhibitorami enzymów oddechowych. Na podstawie: red. M. Kozłowska, Fizjologia roślin, Poznań 2007. Wyjaśnij, dlaczego inhibitory enzymów oddechowych ograniczają gutację. W odpowiedzi odwołaj się do mechanizmu parcia korzeniowego. Strony1 2 3 … › » Matura 2008-2023informatoryCKEInformator maturalny chemia Maj 2017matura staraCKEMatura stara chemia 2017 Maj 2016matura staraCKEMatura stara chemia 2016 Maj 2015matura staraCKEMatura stara chemia 2015 Maj 2014maturaCKEMatura chemia 2014 Listopad 2013matura próbnaOperonMatura próbna Operon chemia 2013 Maj 2013maturaCKEMatura chemia 2013 Listopad 2012matura próbnaOperonMatura próbna Operon chemia 2012 Czerwiec 2012maturaCKEMatura chemia 2012 czerwiec Maj 2012maturaCKEMatura chemia 2012 Listopad 2011matura próbnaOperonMatura próbna Operon chemia 2011 Sierpień 2011matura poprawkowaCKEMatura poprawkowa chemia 2011 Czerwiec 2011maturaCKEMatura chemia 2011 czerwiec Maj 2011maturaCKEMatura chemia 2011 Listopad 2010matura próbnaOperonMatura próbna Operon chemia 2010 Sierpień 2010matura poprawkowaCKEMatura poprawkowa chemia 2010 Maj 2010maturaCKEMatura chemia 2010 Styczeń 2010matura próbnaOKE PoznańMatura próbna chemia 2010 Listopad 2009matura próbnaOperonMatura próbna Operon chemia 2009 Maj 2009maturaCKEMatura chemia 2009 Styczeń 2009matura próbnaCKEMatura próbna chemia 2009 Listopad 2008matura próbnaOperonMatura próbna Operon chemia 2008 Maj 2008maturaCKEMatura chemia 2008 Marzec 2008matura próbnaOKE JaworznoMatura próbna chemia 2008 Styczeń 2008matura próbnaOKE PoznańMatura próbna chemia 2008 Listopad 2007matura próbnaOperonMatura próbna Operon chemia 2007 Maj 2007maturaCKEMatura chemia 2007 Listopad 2006matura próbnaCKEMatura próbna chemia 2006 Maj 2006maturaCKEMatura chemia 2006 Styczeń 2006matura próbnaCKEMatura próbna chemia 2006 Grudzień 2005matura próbnaCKEMatura próbna chemia 2005 Maj 2005maturaCKEMatura chemia 2005 Styczeń 2005matura próbnaCKEMatura próbna chemia 2005 Grudzień 2004zestaw zadańCKEMatura próbna chemia 2004 Styczeń 2003matura próbnaCKEMatura próbna chemia 2003 Maj 2002maturaCKEMatura chemia 2002 Maj 2002matura staraPodkarpacki Kurator OświatyMatura stara chemia 2002 Maj 2002matura staraMałopolski Kurator OświatyMatura stara chemia 2002 Maj 2002matura staraLubelski Kurator OświatyMatura stara chemia 2002 Marzec 2002matura próbnaOKE KrakówMatura próbna stara chemia 2002 Liczba zadań: 10. Liczba pytań: 22. Podane są wskazówki i dostępne także w aplikacji Matura - testy i zadania, gdzie mogliśmy wprowadzić dodatkowe funkcje, np: dodawanie do powtórek, zapamiętywanie postępu nauki czy notatnik. Dziękujemy także developerom z firmy Geeknauts, którzy stworzyli tę aplikację